Kuchnia norweska

Specyfika norweskiej kuchni wynika w ogromnej mierze z położenia geograficznego skandynawskiego kraju, jego klimatu i panujących tu dawniej warunków ekonomicznych. Mieszkańcy Norwegii, w co dzisiaj trudno uwierzyć, nie należeli do społeczeństw zamożnych. Byli także zmuszeni do życia w trudnych warunkach – zimy były srogie i długie, a uprawa rolna praktycznie niemożliwa. Dlatego wcześniej wikingowie, a później Norwegowie nauczyli się przyrządzania potraw prostych, pożywnych i kalorycznych. Aby przetrwać najgorsze miesiące zaczęli konserwować żywność tak, aby pozyskane wcześniej produkty były zdatne do spożycia przez cały rok.

W norweskich daniach najczęściej pojawia się mięso, ryby i sery. Niezwykle popularne są potrawy mączne. Norwegowie dorobili się także kilku znanych marek aromatycznych alkoholi i tradycyjnego grzanego wina, czyli glögg.

1. Mięsa

Na początek przyjrzyjmy się mięsom, bo są one podstawą norweskiej kuchni. Wśród nich najczęściej wymieniane są mięsa z: łosia, renifera, jelenia, głuszca, a także jagnięcina. To ostatnie ma tutaj wyjątkowy aromat, ponieważ specyficzna rzeźba terenu Norwegii i dobra dieta owiec i jagniąt sprzyjają smakowi pozyskiwanego z nich mięsa. Dla prawdziwych smakoszy i ryzykantów rarytasem może okazać się smalahove, czyli suszona głowa i nogi owcy podawane po zagotowaniu lub przygotowaniu na parze. Większych tradycjonalistów Norwegowie zachęcają do skosztowania suszonych żeberek jagnięcych Pinnekjøtt, wędlin Spekemat, kotlecików Kjøttkaker, czy jagnięciny z kapustą Fårikål.

2. Ryby

Norwegię otaczają aż trzy morza. Trudno się więc dziwić, że to właśnie ryby stały się tradycyjnym przysmakiem wśród tutejszych mieszkańców. Warto tutaj wspomnieć o przygotowywanych na różne sposoby łososiu, pstrągu, makreli, mintaju i śledziu. Jednak najpopularniejszy jest tutaj dorsz. Do tradycyjnych dań z ryby należy przede wszystkim tørrfisk znany w Polsce pod nazwą sztokfisz. Jest to suszona na słońcu ryba, która w największych ilościach przygotowywana jest na Lofotach. Wśród obowiązkowych do skosztowania przysmaków znajduje się także rybny pudding, rybne kotlety i bergeńska zupa rybna.

3. Słodkie dania

Oprócz wytrwanych potraw popularne w Norwegii są także słodkie rarytasy. Wśród nich powinniśmy wymienić… ser. Brunost to brązowy ser serwatkowy, dodatkowo karmelizowany, podawany w różnych wariantach. Tradycyjnym deserem, który raczej powinien zostać nazwany bożonarodzeniowym daniem jest imponujący kransekake, czyli coś w rodzaju ciastowej piramidy. Do słodkich przysmaków, które często zamieniane są w pyszne dodatki, także do dań wytrawnych, należą owoce leśne. Lokalnym owocem jest malina moroszka nazywana także maliną nordycką o specyficznym, pomarańczowy kolorze.

Trudno jest streścić norweską kuchnię w kilku punktach. Należałoby jeszcze wspomnieć o uwielbianych przez Norwegów knedlach, a także fast foodach, wśród których prym wiodą parówki i przygotowywane z nich lompe oraz pizza. Obowiązkową częścią każdego dnia Norwega jest także kawa, najczęściej w dużych ilościach. Co ciekawe, Norwegowie i ich tradycje kulinarne mają wiele wspólnego z tymi polskimi. Do większości dań obiadowych tradycyjnym dodatkiem, tak jak w Polsce, są ziemniaki. Poza tym Norwegowie uwielbiają pieczywo i chociaż różni się ono od naszego, zazwyczaj białego i pszennego, to już tradycja przygotowywania kanapek w różnych porach dnia jest podobna.

Norweska kuchnia to dowód na ogromną wyobraźnię kulinarną i zdolność przygotowywania bogatych odżywczo i świetnych w smaku posiłków pry ograniczonych zasobach i w trudnych warunkach. Tym bardziej więc powinniśmy skosztować tych wybornych, czasem nieco specyficznych specjałów, aby móc w pełni doświadczyć tutejszej tradycji i klimatu.